Üretimde Gizli Çevresel Maliyetler

Tarım ve hayvancılıkta yöntemden tarımsal mekanizasyona, depolamadan ulaşıma, pazarlamadan ürün işleme teknolojilerine kadar çok değişik ve birbiri ile ilişkili alanlara bağlı olarak üretim ve ürün kaybı sorunları ortaya çıkabilmekte. Bunun yanında, “Gizli Çevresel Maliyetler” olarak adlandırılan nedenlerden dolayı ortaya çıkan üretim ve kalite kaybına pek odaklanmayız.

Üretimde Gizli Çevresel Maliyetler
Üretimde Gizli Çevresel Maliyetler Admin
Advert

Yazımda tarımsal ve kısmen de olsa hayvansal üretim alanını kastediyorum. Bu alanlar, hem nüfusumuzu beslememiz hem de bu alandaki potansiyelimizi kullanarak iç ve dış satıma bağlı gelir elde etmemiz açısından hayati bir konudur.

Tarım ve hayvancılıkta yöntemden  tarımsal mekanizasyona, depolamadan ulaşıma, pazarlamadan ürün işleme teknolojilerine kadar çok değişik ve birbiri ile ilişkili alanlara bağlı olarak üretim ve ürün kaybı sorunları ortaya çıkabilmekte. Bunun yanında, “Gizli Çevresel Maliyetler” olarak adlandırılan nedenlerden dolayı ortaya çıkan üretim ve kalite kaybına  pek odaklanmayız. Gizli Çevresel Maliyetleri ve doğal kaynak kaybının hesap edilmediği birçok alanda faaliyet gösteren işletmeler eninde sonunda iflasın eşiğine gelmektedir.

Toprak erozyonunun ve kirliliğin neden olduğu kalite düşüklüğü, aşırı ilaç kullanımının neden olduğu biyoçeşitlilik kaybı, aşırı otlatmaya bağlı mera verimindeki düşüşler, gereksiz ve uygun olmayan gübre kullanımına bağlı toprak verimindeki kayıpların neden olduğu zararlar Üretimdeki Gizli Çevresel Maliyetler arasında sayılabilir.  

Tarım ve hayvancılığa dair üretim senaryolarını oluştururken sadece görünen girdi ve çıktılara değil Gizli Çevresel Maliyetlere de odaklanmak gerekecektir. Aksi halde ihtiyaç duyulan kalitede ve miktardaki ürünleri temin etmek için gereksiz diğer unsurlara odaklanmış olunacak, istenilen üretim miktarlarına ulaşılmak için daha fazla emek, para ve zaman harcanacaktır.  

Bu koşullarda arzu edilen üretim artışına ulaşılamadığı gibi fark etmeden meralarımız, tarıma uygun toprağımız ve sahip olduğumuz önemli biyolojik kaynaklarımız zaman içinde fark etmeden  ya yok olacak, ya da işe yaramaz hale dönüşmüş olacaktır.

Ülkemizde gerek hayata geçirilmek istenen kalkınma projelerinde, gerekse tarım ve hayvancılık faaliyetlerinde etraflı maliyet-yarar analizleri yapılmalı. Bu analizleri yaparken Gizli Çevresel Maliyetler de hesaba katılmalıdır.

Prof. Dr. Ali Kandemir Üretimde Gizli Çevresel Maliyetler
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR X
Balıkesir'de büyük Çepni buluşması
Balıkesir'de büyük Çepni buluşması
Sebahattin Arslantürk: Hedef dekar başına 500 kg
Sebahattin Arslantürk: Hedef dekar başına 500 kg